domingo, 28 de septiembre de 2014

No Altepetl (Náhuatl)

Huehueme tlapohua Kitl ye Huejkika zekime Tlajpixke o ejkoke de huejka nezi oke de ik Chichiltepek, wan ik nika o mokojke o tlajpihaya tenzomme wan ichkame o ki huelitake zen Tilihui y toka Coapa, ompa macho onka atl; zatepe o tlejkoke okzeki ompa o mo chachontijke kan axka kajki Altepetl, ipa ze tilihui, wan y xila ome tepeme okatka zen atakalko ompa Ameya wan ipa atl wiek Mozoth por ino yejo Tepetl o ki kuatekijke “Amozotl” nozo diken axka mo ixmati que “Amozok”.

To kojkolhua o tech tlapohuaya Kitl to ezo, to neljuatl, to xico toktok Tenochtitla. Tle tik ixmati que Mexiko no es “Mexico” kijtohua ompa yen ykiko de yen meztli, to mazehuatl, Mexiko. O tla yekanaya aztecatí, huan y ikaika o kinnamike mazatecoti, ixco o kin nozke o mo tlalohuaya key mazame.

Ik ijkuak to altepetle o mozkaltí o kalchijke o mokuepka ya ye ze altepetl, ika ni toka “Amozok”


Yejua to kojkoljua o ki mahuliaya tonatihu, tlali wan Atl, Zatepa o ejkoke tiopixke huam o kin ititijte okze mahuliztl, wan apejke mo tlataj nijke kenomi yetoz y toka to atepetl. Wan aki ki mahuilizke. Zen Tetiaxka yo o kinozka Bernardino o me tlapohuijke huan de ijkuaki y toka “San Bernardino”, wuan wey atepetl, Teotitlan, por ino itoka “San Bernardino Teotitlan”. De ni ixco yejo Tetiaxka o ki chijke tlen axka ki mahuilia wan ijuikl yen Tata. Zempoali Tonali deni Makuili meztli de yen Xihuitl.

2 comentarios: